0

Kamhau a liat a phat laitakin Meitei gungal Hualngo gam teng Falam ukpipa kiangah a nget leh Ciau lui le Lentang kikal teng a pia hi.Tua thu Lushai hausa Vannuailian in a theih ciangin Kamhau kiangah Falam ukpipa in hong piak hangin ken kong pia kei ding hi.Ko a hi na cihnop teitei uh leh kisim ding hi hang ci-in thu a zasak hi.Tua ciangin Kamhau leh Mualbeem hausa Zapaute in sial khat go-in Hualngo gam sim ding thu vaihawm uh a,Zapau makaih in Mualbeemte in Khuangli hong sim uh hi.Gal 300 man in zo uh hi.Kamhau in Lihli sim dingin a pai uh leh tua khua te tampi na tai man uh ahih manin gal 21 leh Zam khap 10 man uh hi.Tua khit ciangin Kamhau leh Zapau Champhai sim dingin na pai uh a,India galkapte huhna tawh zo leuleu uh hi.Tua hun a kipanin Hualngo gam teng Kamhau gam hong suak hi.

KHUANGLI TAWH KIDO NA

Mualbeemte in Khuangli a zawh khiat ni khat ni-in Khuangli te-in Mualbeem khua hong sim uh a,Mualbeemte in lel in,galte in Tunlian that uh hi.Tua ciangin Mualbeem hausa Zapau in Khuangli tawh gal kilem nadingin Pu Ngai Ngekngaih Meitei gungal gam teng Khuangli te a pia hi.Tua thu Falam ukpi Conbik in a theih ciangin Khuangli hausapa kiangah Mualbeemte tung pan a,na ngah gam teng kei hong pia in,nong piak kei leh na lawi lo kong laksak ding hi,a cih ciangin Meitei gungal teng Conbik a pia hi.Tua hun a kipanin Meitei gungal tengah khua a kisat ciangin Conbik phalna bek tawh khua kisat thei in kiteeng thei bek hi.

KHUANGLI TAWH KILEMNA (A.D 1830 huam sung)

Khuangli leh Mualbeem a hunhun in kido thei zel uh a,tua hangin supna le haksatna tampi piang ahih manin Kamhau in kilemna bawlpih nuam hi.Khuangli hausa upate leh Mualbeem hausa upate Mualbeem khau taw gunpi ka-ah sam khawm uh hi.Tua ciangin kilemna hong bawl uh a,khua tampi hong ngah kik uh hi.Tua ciangin Pauvum in hih bangin la a phuak hi.


(a) Sinthu a pha lailungah ka ngaih man in,damtui luangsuk luangto leh ci lai ing e.

(b) Damtui luangsuk luangto leh ci lai ing e,al bang mang sa tung khuapi nim den hen aw aci hi.

KAMHAU IN SIAH TUAMTUAM A KAIHNA

Kamhau hun sungin khua tampi simin zo kawikawi a,a zawhna gamsung tengah a nuai a bangin siah tuamtuam a kai hi.

1. Ka gamsung lo na khawh manun kum khat in leitang saap taang seu 1 nong pia ding uh hi.Tua pen taang seu siah kici ding hi.

2. Ka gamsungah khua satin na ten manun leitang saap kum 3 ciang khua khat in sialpi khat nong pia ding uh hi.Tua pen sialsiah kici ding hi.


i.


3. Na gan khawite un,ka gam sunga singgah singtehte tawh kivak ahih manin gal aih,sa-aih,taang aihna-in,na gawh uh leh a liang nong pia ding uh hi.Tua pen inn sa liang kici ding hi.

4. Na sih uh ciangin ka zam,ka dak,ka khuangte zang nahih manun khuasah gote-in nak 3,ganpi gote-in sa kha nong pia ding uh hi.Tua pen dak saap kici ding hi.

5. Na khawi na gulhte uh khua pua ah na zuak uh ciangin Ks.1/- nong pia ding uh hi.Tua pen sial saliang man kici ding hi.

6. Ka gamsunga om gamsate na mat uh ciangin a liang khat nong pia ding uh hi.Tua pen gam saliang kici ding hi.

7. Kum simin kha khat ciangin tuk kha,tha 1,khal tha,tha 1,tawh ka na nong sem ding uh hi.Tua pen tuk tha khal tha kici ding hi.

8. Ka gamsunga po singkung lopate tawh inn lam nahih manun khua dangah na lal uh leh zuak thei lo pua thei lo ding.

Dal Sen

Post a Comment

Ngaihsutna hoih thei penpen tawh a nuai ah Comment na pia zel in maw Sanggam. Laigelh mite thapia in, mi a tampipi te muh theih dingin na Share kawikawi in. Lungdam.

 
Top