0
ICU VAI 30-4-20 NI 'ZOOM' MEETING AH KA GEN THUTE
#Agelh Nung Mun Thawn

30-4-20 zan 7pm in Covid-19 vai tawh kisai in thugen ding hong kizawt na tawh kizui in tulaitak mikim ii muk tungah aki gengen aki lunglut tek ahi ICU thu ka gen na hi.
Kei ma aituam muhna hi aa mikim muhna tawh akituak lo pawkhat om ding hi.

Muhna kibang lo te "gal" ahipah kei hi.

International level cih zong ahituan kei aa ahoih pen ih lametna hi.
Hih natna in international level ah zong mi tampi sisak khinzo hi.
Hih dan lai ka hong khah ciangin asem abawlte alangpang leh ahih theihloh ding lam agen ka hi kei aa ahoihpen ding deihsak na ahihi.
Asem abawl thuneite tungah huh ka hong nget nop in "ih lunggulh takpi ih deihsak takpi a hih leh 'anungta ICU' ahih nang nong vaihawm sak ding uh" ka hong ngen nuam hi.
Tua ahih keileh mailam ah tua na gimna na tawlnate uh tuisuak in mipi le siavuan siama te kikal ah buaina hong suak thei ding hi.

Tedim le Kapteel ah zatolam ah nasem ka hih mah bang in "ANUNGTA (anungta)" ICU khat
Tedim ah aman lang apian theih nang midangte sang ka lunggulh zaw hi.


Lungdam ingh.
Kei pen guhlam siavuan ka hih man in ICU thu pen midang zah in ka tel kei hi. Kei sang agen ding akilawmzaw tampi om hi. Ahih hang in ka theih sunsun ka hong hawmsawn nuam hi. Asem abawl taktak te zahtakna ka pia hi. ICU vai kei kasep zawh pen hih bang in ngaihsut piakna ciang hiding hi. ICU acih banghiam tawm kikum pak ni.

Isolation Room vs. HDU vs. ICU vs. CCU

- Isolation Room (U Khaisan tungah lungno a kimuh aa kipan a tuak dong a om na khan pen ISOLATION ROOM/WARD kici thei hi. Tu in Tedim zato ah isolation ward atuam in kinei lo hi. Tua Covid-19 positive te akikoih na pen ဝန်ထမ်းအိမ်ယာ hi aa siavuan siamah te cina en in ava pai uh ciang lem lo hi. Akilawh thei natna neite ICU sung atunma (P.U.I te)a kikoih nang akhan bang pen sikkang tawh a ki um  hi aa huih lah bit lo in avot mahmah ding khan khat hi.)
- HDU (ICU akitun ma cina gimte akikhoina mun hi. ICU a om leh HDU kisam hamtang ding hi)
- ICU (Akisam mahmah hi aa zato khat ah a om loh phamawh hi. Akilawh theilo natna ading khan a tuam a om kul aa akilawh thei natna ading anatna tawh kituak in a khansung aa huihluan zia (ventilation system) air pressure pen Positive ahih kei leh Negative ah khek theih ding kisam hi)
- CCU pen Cardiologist khat peuh a om loh phamawh ahih manin ei dinmun tawh piang thei nai lo ding hi.

ICU Level of care
- Level 3 pen a sang pen hi aa Tertiary center ih cih te ah akikoih hi.
- Level 1 le 2 pen asung aa van aki zangte le tua sungah asem mite siamna tawh kikhen hi.
- Level 2 ciang ih hih zawh nang lunggulh hang.

ICU khat apian theih nang bang teng kisam?

- Athupi pen nam 2 om hi. (Structural le Operational)
- Structural ih cih in ICU building te, a sunga van zat dingte akipan muh theih lawn theih van le na tampi te ahihi. Tu in ahih leh hih Structural lam vive kithupi sak hi ci in mu ingh. Structural lam vive thupi sak in Operational ading pen kumpi te in hong sep sak lel ding hi ci-in ih thupi sak leh mailam ciangin asem siavuan siama te leh mipi kikal ah buaina le kitelkhialhna hong piang sak ding hi.

- Operation ih cihpen ICU anuntak theihnang asem abawl ding siavuan siamate leh nasem pawlkhat bek thamlo ICU policy cih te akipan vai thupi te ahihi.

- Structural le Operational anih aa aluankhawp theih ciangbek in ICU anungta thei ding hi.

Covid-19 ICU
- Tu in alang mahmah pulnatna ading ICU pen adang ICU tawh kibang lo aa akhan kidei dan, setvan koihdan akipan, sungtum na leh pusuah na dan kibang lo hi.
- Mailam ah hih pulnatna aven khit ciangin zong hihdan akilawh thei natna ading ICU kisam veve ahihmanin akilawh thei natna ading ICU khan atuam in neih huai kasa hi.

ICU sungah huih paizia (Ventilation system)
- ICU sungah huih paizia pen natna zui in Negative ahih kei leh Positive air pressure ah khek theih ding pen athu pi pen hi.

- Akilawh thei natna ading ICU sungah Ventilation System hoih tak ih hih theih kei leh tua ICU ii aphattuamna 100 ah 100 kingah lo ding hi.

ICU khan akikhen dan
- Hih lim in Tedim zato pi ah hih lei hoih kasak akilawh thei natna ading ICU khan layout ahihi.
- Khan 2 om aa van koih na khan atuam le siavuan siama te khan atuam hi in kicing kasa hi.

- Atuam vilvel in a om khan no khat pen hih akilawh thei natna ading Laboratory khan ahi hi.
- Akilawh thei natna ading ICU akilam leh tua ading Lab. atuam in kisam ding hi.

ICU khan sungah gamtat zia
- Hih lim ii alah nop na in van le na koih zia, khan aki dei dan le athupi pen in cina en aa lut siavuan siama te in a lutna leh a pusuahna kibang lo hi.

- Akilawh thei natna ading ICU lam ding ciangin a ngaihsut huai mahmah thu khat hi.

ICU ading mibangzah kisam

- Operational ading aa athupi pen ahihi.
- Anaesthetist khat le Physician khat atuam in kisam ding hi.
- Siavuan 2-3 bang atuam in kisam ding hi.

- ICU sungah cina khat a om lian leh akhoi ding siama 4-5 kisam pah lian hi.
- 100 bedded Tedim zato pi ading ahih leh atuam in siavuan siama ih ngah nang hong haksa kha ding hi.
- 200 bedded ahih nang ngethuai hi. 200 bedded ih ngah ma ICU committee te in ICU innpi hong mansiang khit hun kaal lak ah ICU ading akisam Human resource bangci vai hawm theih ding ih hi hiam. ( ICU anun tak takpi ding ih lunggulh takpi ahih leh hih hun kikal ading akisam siavuan siama pen asemnuam te volunteer sam ding/ khasum pia in cial huai hi )

- ICU building ciangbek lamding in phazo ih cih leh hih ICU building in mai lam ciangin mipi leh siavuan siama te kikal ah telkhialhna leh thu hoihlo a hong suaksak hi kha thei ding hi. (Hih in kumpi sung asem laitak siavuan khat ahi keima aituam muh na ahihi.

ICU sungah akisam van le nate
- Basic requirements list ka ci aa akisam tampi om lai ding hi.
- Hih list pen tuciangciang Tedim Zato pi ah alut leh ka theih tawp list hi. Zong khial kha in teh.

- Oxygen concentrator acih bang akingah pen 15 tungta in ka thei hi. Ahih hang atam man lua lo akisam veve van pawl khat fluid warmers, spinal board, stethoscopes, Xray film view box cihte kua mah in pia nai lo hi.

Kalsuan ziading
- ICU lamna ding ICU amun te leh ICU layout te om khin cih kiza aa ih lungdam mahmah hi.
- Khek khek a kul lo ding structural plan leh ICU anuntak theih nang operational plan kisam hamtang hi. Structural plan bek hih in operational plan a om kei leh mailam ciangin akisam lo buaina hong om kha thei ding hi.

- Hih plan te pen TIMEFRAME in len hi. Bang hun sungin hih plan te man siang ding cih mipi in zong theih ding kisam hi.
- ICU building man leh nasepna man ta cih tawh lungkim lo in hih akilam sa ICU anuntak paisuak nang khaici pawlkhat tuh kul ding hi. Khaici tuh lo in ih nusiat leh lopa hong po thei ding hi. (Sustainability)

Kalsuan ziading
- Sepkhopna mah thupi pen ding hi.
- Kumpi te in hih vai bang plan nei uh aa ei lampan bang teng sem ding cih telcian ding kisam hi.
- CSO le tawh bang cih na kisem khawm ahihiam
- Mimal in khat ta asem (solo) volunteer tampi zong om hi. Tua te tawh bang ci bang in thu kiza in kikalsuan ahi hiam.

- Athupi pen in mipi ii tha hi. Pulbic relation, public communication bang cih ih bawl hiam. Hih ih hat zahzah in ih ma pai semsem ding hi.

Kalsuan ziading (Ngaihsut piakna)
- ICU ih neih ma in HDU le Isolation rooms neih masak ding kilawm sa ingh. (Tu in positive te om na Isolations room ih cih pen (Vuan-than-eain-yar) kumpi nasemte om nading in akilam inn ah aki om sak pak hi lel hi.
- ICU ih lam leh General Disease ading atawm pen 4 bedded khan leh infectious disease ading (air pressure akikhek thei ventilation system a nei) khan 2 lam huai ka sa hi.

- Mahar-dat ar mei (Electric) ngah ding lam en hang. Tua ih ngah ma akisam meiset zong tun kivai hawm cih thu ih za hi. Lungdam mahmah hang.
- Oxygen plant. ICU le adang HDU bek tham lo cina khan te ciang Oxygen angah theih nang (pipe system) vai hawm ding kisam kha ding hi. Oxygen plant zong kivai hawm ta cih thu ih za aa ih thalawp mahmah hi.

- Incerinator. Local made ki bawl thei hi. Ahih hang incerinator set ngiat tawh hileh hoih zaw hi. Tedim ading hih avai hawm pawlkhat ki om cih thu kiza hi. Ih lungdam mahmah hi.

- Human resource. Van le na lam kicing ta phial leh asem abawl ding mi a om kei leh ICU pen nungta lo ding hi. ICU anuntak takpi ding ih lunggulh leh hih thu thupi takin ngaihsut leh gel ding kilawm kasa hi.

I have a dream
- General disease ading ICU khan leh Infectious disease ading ICU khan te bek tham lo ICU Operation Theatre akihel, Oxygen plant a kithuah pah ICU pi khat mang ka mat hi.

Lungdam
- Case 01 zong zato hong tuak ta hi.
- Tedim zato ah ventilator khat kithuah ta hi.
- Ih sep ding tampi om lai hi.
- Post covid ah Second Wave a om loh nang hanciam khawm lai ni.


Nung Mun Thawn

Post a Comment

Ngaihsutna hoih thei penpen tawh a nuai ah Comment na pia zel in maw Sanggam. Laigelh mite thapia in, mi a tampipi te muh theih dingin na Share kawikawi in. Lungdam.

 
Top