MAHATMA GANDHI' KAMMAL HOIH PAWLKHAT
*Mawhna hua in la, mimawhte hua kei in.
*Ngaihsutna a uk zo lo mi pen teembaw hekna nei lo tawh a hawlpa tawh kibang hi. A tuah khak masak pen suangpi nawk ding a manawh teembaw hawlpa tawh kibang a, tua suangpi a nawk khak ciangin a teembaw kisia ding hi.
*Thukhentatna pen bawl pahpah ding hi lo hi. Thu khentatna khat vei na lak khit ciangin bangbang a piang zongin lenkip in.
*I mailam hun ding pen tu lian-a i sep/bawl tungah kinga hi.
* Mi thanem ten kuamah maisak zo lo hi. Maisakna pen mi thahat cih a kitelna lian pen hi.
*Ka lungkiat ciangin hun beisa khangthu leh tuan thute ka lungngai a, thuman leh itna pen gualzo den hi cih ka phawk hi. Zawhthawhthu tawh kumpi gam uk leh tualthatte tawm vei sung kuamah in a zawh zoh ngei loh ding bang liangin a hat hun a om hangin a tawpna ah tuk in, guallel den uh hi. Hih thu lungngai den in.
*Leitungah hun kilaih ding na deih bangin nang gamtatna laih masa in.
*I lungsim ah thagum zat ding a om det ciangin i cit lahna leh hat lohna seelna dingin cit lahna leh hat lohna puan i silh niloh a, i kiseel sangin thagum zat ding hoih zaw lel hi.
*Itna a omna peuhah nuntak theihna ding om hi.
*Zing cianga si ding bangin na nuntakna hun zang in la, ahih hangin a si ngei lo ding leh a nungta den ding bangin nuntakna a man nei pen dingin zang in.
* A hoih lam ding deih manin kituah lohna/kiselna pen khangtohna dingin lim hoih a kilatna hi zaw hi.
*Lungnopna kici pen ki-it ki-tuahna dingin na ngaihsutna leh na kampauna panin hong piang hi.
*Na na hih/sep khiatte pen na neu nono hi lel ding hi. Ahih zongin na sep khiat limlim pen a neu hangin a thupi hi zaw hi.
*Leitungah mawhna nam sagih om hi: Nasem lopi a hauhna, Ngaihsut man nei lopi a lungdamna, Gamtat hoihna nei lopi a pilna, A man lopi a sum bawlna leh sum ngahna, Mihingte itna nei lopi a pilna, Piakkhiatna om lopi a biakpiakna piakna, Geelna kician leh thumanna om lopi a gam ukna ahi hi.
*Mit tang khat tang ding mit tang khat (thuk kikna) in leitung khempeuh mittaw sak hi.
*Mihingte pen a ngaihsutna in a tuna ding ciang tun thei hi. A ngaihsutna in mi tawh liangko kikimsak thei bek hi.
*Na upna in na ngaihsutna piangsak hi. Na ngaihsutna in na kampau khiat ding piangsak hi. Na kampauna in na gamtat ding piangsak hi. Na gamtatna pen in na zongsat piangsak hi. Na zongsat in na manneihna piang khiasak hi. Na manneihna in na nuntakna ding piangsak hi.
*Mangkang ten India thau leh zawhthawh thu tawh thuman lopi in a ukna pen khangthu in a dahhuai pen hun hi ci’n ciamteh ding hi.
*Midang ten kiniamkhiatna tawh a nuntakna a zat theihna dingin nang kiniamkhiat tawh lak khia masa in.
*Kumpi khatin amah langpang ding deih lohna tawh aana tawh a uk (totalitarianism) nop man leh mipi a tamzaw deihna tawh ki-ukna (democracy) leh suahtakna (liberty) deih hing ci'n paulap zangin siatna lianpi a tunsak khit ciangin a sisa, tagahte leh inn leh lo nei lote adingin a meetna ding om tuam lo a, a kilamdan’na om beek lo hi.
*Galkap bangin ka kingaihsun hi. Ahi zongin kilemna galkap bangin ka kituat hi.
*Leitungah siatna kici pen i lungtang sungah om hi. Tua pen i gal lian pen ahih manin i do masak den ding ahi hi.
*Ka inn pen a ki-um ding leh ka tawlette a kikhakcip ding ka deih kei hi. Minam tuamtuamte ngeinate ka innsungah suakta takin hong lut theih ding ka deih a, ahi zongin tua ten ka din' kipna khete hong tuksak khak ding ka deih kei hi.
*Mihingte lungduaina muan khial kei in. Mihingte citna leh lungduaina pen tuipi tawh kibang hi. Tuipi mal khat a nit hangin tuipi sunga tui om khempeuh ninsak zo tuan lo hi.
*Hih khialh khak theihna ding suahtakna a om kei leh suahtakna a kimanna om lo hi.
*Sih ding ka kiman den hi. Ahih hangin bangbang ka tuak zongin mi thahna dingin ka man ngei kei hi.
*Amasa in hong kitheihmawh bawlin hong hai bawl uh a, tua khit ciangin hong nuihsan uh a, tua khit ciangin hong do hangun na zo hi (Mangkangte ukna India mi ten a dona a genna hi).
*Pil kisa in kisialh luat pah ding pen haihuai hi. A hat pente zong thanem thei a, a pil pen zong khial thei hi cih kihilh ding pen cidam huai zaw hi.
*Na ngaihsutna leh na gamtatna in kilemna a pian’sak dingin hanciam den in. Na ngaihsutna siansuah den le cin na khempeuh a hoih lamin hong piang lel ding hi.
*Nang leh nang kibawlpha den in. Nang pumpi tungah ukna a nei pen nang bek mah na hi hi.
*Minam khat in a gam sunga ganhing omte a kepzia leh bawlzia a kipanin minam picing leh picing lo kikhentel thei hi.
*Mi dawilok khatin itna lak khia thei lo hi. Itna kici pen mi hangsante pian'pih ahi hi.
*Ngongtatna in na hoih semkhia cih a kilat zel hangin tawm vei sung bek kimang ahih manin ngongtatna limlim ka langpan’ hi.
*Lai Siangtho sungah Jesuh thuhilhna bangin India gam-a Christiante gamta hi leh India mi khempeuh Christian suak khin ta ding hi.
*Thukhenteltheihna a om ciangin a tamzawte deihna bang thukhenna in a mun ding nei lo hi.
*I nasep a tam man hi loin i nasep a hoih manin (a tawm hangin) Pasian lungkimsak zaw hi.
*Kitheihmawh bawlna seelcip cih pen i kitheihmawh bawl khan’sakna hi zaw a, thuman takin kipulakkhiatna in lametna ding lampi hong hon’sak hi.
*Mawhna hua in la, mimawhte hua kei in.
*Ngaihsutna a uk zo lo mi pen teembaw hekna nei lo tawh a hawlpa tawh kibang hi. A tuah khak masak pen suangpi nawk ding a manawh teembaw hawlpa tawh kibang a, tua suangpi a nawk khak ciangin a teembaw kisia ding hi.
*Thukhentatna pen bawl pahpah ding hi lo hi. Thu khentatna khat vei na lak khit ciangin bangbang a piang zongin lenkip in.
*I mailam hun ding pen tu lian-a i sep/bawl tungah kinga hi.
* Mi thanem ten kuamah maisak zo lo hi. Maisakna pen mi thahat cih a kitelna lian pen hi.
*Ka lungkiat ciangin hun beisa khangthu leh tuan thute ka lungngai a, thuman leh itna pen gualzo den hi cih ka phawk hi. Zawhthawhthu tawh kumpi gam uk leh tualthatte tawm vei sung kuamah in a zawh zoh ngei loh ding bang liangin a hat hun a om hangin a tawpna ah tuk in, guallel den uh hi. Hih thu lungngai den in.
*Leitungah hun kilaih ding na deih bangin nang gamtatna laih masa in.
*I lungsim ah thagum zat ding a om det ciangin i cit lahna leh hat lohna seelna dingin cit lahna leh hat lohna puan i silh niloh a, i kiseel sangin thagum zat ding hoih zaw lel hi.
*Itna a omna peuhah nuntak theihna ding om hi.
*Zing cianga si ding bangin na nuntakna hun zang in la, ahih hangin a si ngei lo ding leh a nungta den ding bangin nuntakna a man nei pen dingin zang in.
* A hoih lam ding deih manin kituah lohna/kiselna pen khangtohna dingin lim hoih a kilatna hi zaw hi.
*Lungnopna kici pen ki-it ki-tuahna dingin na ngaihsutna leh na kampauna panin hong piang hi.
*Na na hih/sep khiatte pen na neu nono hi lel ding hi. Ahih zongin na sep khiat limlim pen a neu hangin a thupi hi zaw hi.
*Leitungah mawhna nam sagih om hi: Nasem lopi a hauhna, Ngaihsut man nei lopi a lungdamna, Gamtat hoihna nei lopi a pilna, A man lopi a sum bawlna leh sum ngahna, Mihingte itna nei lopi a pilna, Piakkhiatna om lopi a biakpiakna piakna, Geelna kician leh thumanna om lopi a gam ukna ahi hi.
*Mit tang khat tang ding mit tang khat (thuk kikna) in leitung khempeuh mittaw sak hi.
*Mihingte pen a ngaihsutna in a tuna ding ciang tun thei hi. A ngaihsutna in mi tawh liangko kikimsak thei bek hi.
*Na upna in na ngaihsutna piangsak hi. Na ngaihsutna in na kampau khiat ding piangsak hi. Na kampauna in na gamtat ding piangsak hi. Na gamtatna pen in na zongsat piangsak hi. Na zongsat in na manneihna piang khiasak hi. Na manneihna in na nuntakna ding piangsak hi.
*Mangkang ten India thau leh zawhthawh thu tawh thuman lopi in a ukna pen khangthu in a dahhuai pen hun hi ci’n ciamteh ding hi.
*Midang ten kiniamkhiatna tawh a nuntakna a zat theihna dingin nang kiniamkhiat tawh lak khia masa in.
*Kumpi khatin amah langpang ding deih lohna tawh aana tawh a uk (totalitarianism) nop man leh mipi a tamzaw deihna tawh ki-ukna (democracy) leh suahtakna (liberty) deih hing ci'n paulap zangin siatna lianpi a tunsak khit ciangin a sisa, tagahte leh inn leh lo nei lote adingin a meetna ding om tuam lo a, a kilamdan’na om beek lo hi.
*Galkap bangin ka kingaihsun hi. Ahi zongin kilemna galkap bangin ka kituat hi.
*Leitungah siatna kici pen i lungtang sungah om hi. Tua pen i gal lian pen ahih manin i do masak den ding ahi hi.
*Ka inn pen a ki-um ding leh ka tawlette a kikhakcip ding ka deih kei hi. Minam tuamtuamte ngeinate ka innsungah suakta takin hong lut theih ding ka deih a, ahi zongin tua ten ka din' kipna khete hong tuksak khak ding ka deih kei hi.
*Mihingte lungduaina muan khial kei in. Mihingte citna leh lungduaina pen tuipi tawh kibang hi. Tuipi mal khat a nit hangin tuipi sunga tui om khempeuh ninsak zo tuan lo hi.
*Hih khialh khak theihna ding suahtakna a om kei leh suahtakna a kimanna om lo hi.
*Sih ding ka kiman den hi. Ahih hangin bangbang ka tuak zongin mi thahna dingin ka man ngei kei hi.
*Amasa in hong kitheihmawh bawlin hong hai bawl uh a, tua khit ciangin hong nuihsan uh a, tua khit ciangin hong do hangun na zo hi (Mangkangte ukna India mi ten a dona a genna hi).
*Pil kisa in kisialh luat pah ding pen haihuai hi. A hat pente zong thanem thei a, a pil pen zong khial thei hi cih kihilh ding pen cidam huai zaw hi.
*Na ngaihsutna leh na gamtatna in kilemna a pian’sak dingin hanciam den in. Na ngaihsutna siansuah den le cin na khempeuh a hoih lamin hong piang lel ding hi.
*Nang leh nang kibawlpha den in. Nang pumpi tungah ukna a nei pen nang bek mah na hi hi.
*Minam khat in a gam sunga ganhing omte a kepzia leh bawlzia a kipanin minam picing leh picing lo kikhentel thei hi.
*Mi dawilok khatin itna lak khia thei lo hi. Itna kici pen mi hangsante pian'pih ahi hi.
*Ngongtatna in na hoih semkhia cih a kilat zel hangin tawm vei sung bek kimang ahih manin ngongtatna limlim ka langpan’ hi.
*Lai Siangtho sungah Jesuh thuhilhna bangin India gam-a Christiante gamta hi leh India mi khempeuh Christian suak khin ta ding hi.
*Thukhenteltheihna a om ciangin a tamzawte deihna bang thukhenna in a mun ding nei lo hi.
*I nasep a tam man hi loin i nasep a hoih manin (a tawm hangin) Pasian lungkimsak zaw hi.
*Kitheihmawh bawlna seelcip cih pen i kitheihmawh bawl khan’sakna hi zaw a, thuman takin kipulakkhiatna in lametna ding lampi hong hon’sak hi.
Post a Comment
Ngaihsutna hoih thei penpen tawh a nuai ah Comment na pia zel in maw Sanggam. Laigelh mite thapia in, mi a tampipi te muh theih dingin na Share kawikawi in. Lungdam.