0

 CNF ten Zomi te hong thah, hong bawl siat na te tung tawn in lung kim loh na thu ki sung hi

          Washington D.C area aa om Zomi ma kai te leh CNF vice-Chairman pa Zing Cung March 2, 2002 ni in Washington D.C (Pa Thawng te Inn) ah ki muh khop na ki nei hi.


          CNF Chairman pa Thomas Thangno leh Zomi D.C Innkuan te kimuh khawp zawh kha thum a cin khit teh tu in a nih vei na CNF te tawh ki muh khawpna ahi hi.


          Zomi D.C Innkuan in Lei tung bup leh U.S.A mun tuam tuam aa om Zomi ki pawlna te hong thu kim pih na tawh Zomi bup taang in a ki ding a hi hi.


A ma sa ki muh khopna


          CNF Chairman Thomas Thangno leh Zomi D.C Innkuan te ki muh khawp na November 2001 in ki nei aa, tua lai ah Zomi makai te leh mipi te in CNF te ngamtat siat na te tung tawn in lung kim loh na teng ki pulaak aa, a thuak mi mal khat ciat leh mipi te lung kim kik theih dong in hong thum ding uh leh mai lam a kal suan ki khel na ding uh ki ngen pih hi. Tua lai mun ah CNF pen `Pawi Terrorist Ngal te' ci in ki zang in Zomi te'n `Phu laak' ding leh PTN te bang ci do kik ding cih zah dong in ngen na ki nei hi.


          Sai Zang aa Hausa pa leh khuami thum hong thah na dan teng ngen pih na a ki neih ciang in CNF Chairman pa in "No ngen thu te aman omlo aa, ka CNF nau pang te ngamtat na te 100% in a man (right) hi" ci'n hong dawng a hih man in Zomi te in na ki sa mah mah aa, meeting man teh thu khup na ah Dr. Vum Son in " CNF ten lah a hong khut khialh na te uh hong thum nuamlo bek tham lo man kisa lai uh, mipi in lah thuak zo nawnlo ih hih man in a sawt lo in `Tual Ngal' piang ding hi" ci hi. Tua lai aa thu ki ngen teng a cing tak in a ki ciam teh hi.


          Thu ngen pih na te tawh ki sai in February, 2002 kha bei ma in CNF te in thu hong dawn kik (Respond)ding uh in Zomi te in thu ih piak ahi hi.


Tu tung ki muh khawp na


          CNF pan in Vice Chairman Zing Cung leh Foreign affair Minister Zo Tul Hmung hong pai uh aa, Zomi D.C Innkuan pan in Pu Vum Son, Pa Kham Ngo Pau, Pa Ngo Cin Thawng, Nu Kok, Pa Khai Khan Dal, Sia Piang (Thawn Lian pa)leh Taang Tawng Cin Khai te in thu ngen na ki nei hi.


           Thu ki ngen na te a nuai aa bang in a tom in tawm kong pulaak hi.


Pu Vum Son thu ngen na pan;


           1. Kawl ngalkap kumpi te in a ut bang un hong uk theih na ding in ngam sung ah ngal (rebels groups)te om ding a deih na uh hi zaw hi. Kawl ngal kap 400,000 om uh aa ih Chin Zomi bup zah mah pha phail hi.CNF te in thau lawng 50 khawng tawh na do sawm uh hang in bang hun ah na zo kei ding uh aa, a mau zong sim tak hong sa lo ahih man in hong su vet lo ding uh hi. No pen a mau khut sung aa ngan hing no na bang lel uh hi.


           2. CNF ma kai teng pen Thantlang, Khalkha lam teng bek na hi uh aa, Chin mi nam bup taang aa a ding (represent) ding in na ki lawm ( na qualify) kei uh hi. Chin minam sung aa tribe dang tuam tuam te na thu ki kup na uh ah hong sam ngei lo in Chin Zomi tribe dang te zah tak (respect)na nong nei vet kei uh hi.


          Falam te tawh na ki siat, na ki khen zawh uh ciang in ki pawl kik theih na ding na han ciam nawn kei uh hi. Tedim, Tonzang lam te pen bang thu mah hong kup pih ngei lo bek tham lo in sum(siah) nong dong uh aa, hong pia lo te that in tu in luang 7 nong that zo at uh hi.


          3. Saizang Hausapa, a khuami thum tawh, leh Tui Thang aa Pu Thuam Go Pau na thah te uh pen muan mawh na tawh na thah uh hi lo in CNF Central Committee pan aa thu pia aa na that uh hi cih ki thei a hih man in na ka sa mah mah uh hi.Thau tawi ung ci in na ut ut uh aa nong bawlsiat uh ahi hi. CNF te pen ‘Pawi Terrorist Ngalte’ci in kong sam ta uh hi. Kong phu laak nai loh bek uh a hi hi. Tua min bang ci ngah aa, bang ci le ung tua min pan suak ta thei ding cih ngaih sun mah mah dih un.


Pa Kham Go Pau thu ngen na pan;


           Nong thu sim kei uh aa, nong ki khel kei uh leh International level in kong do uh ciang in hong tel khial kei ta un.


1. U.S.A, India leh Bengladesh kumpi te, Kawl ngam opposition pawl tuam tuam te ki pawl na ahi NCGUB, DAB leh NED cih te ah pai in step by step in kong do (ngawt) ding uh hi.


2. CNF thau tawi mi khat a that zo peuh Rupees 100,000 ta pia ding ci in ki pan le ung a sum ding pen a ki sam zah zah a ki cing in ka nei uh hi.


3. Tedim leh Kawl pi aa Commanders( Burmese army) te'n zong CNF te na do nop uh leh ‘Self defense militia’ ding in training pia, thau pia in kong huh ding uh ci in hong ngen zo uh aa, ka ki pat nai loh man bek uh a hi hi.


Pa Ngo Cin Thawng thu ngen na pan;


         CNF Chiarman Thomas Thang no tawh ki muh khop na aa kong ngen te uh nong dawn loh uh nong thu sim loh na uh hiam? Na u lian te uh khat ahi Victor Biak Lian Thang in “ Tedim te a kam bek uh hi, bang mah hong hih ngam ken teh, tun zong Washington D.C Zomi Innkuan te bek hi uh aa thu in sim ding hi lo hi” a hong cih ka lung uh kim het lo hi.


         Khalkha,Thantlang mi nam ten Tedim te hong uk nuam na hi uh hiam?


         Tu in thau muk ngat in hong bawl sia in uk ding in nong ki pan nuam ta uh hi.


         Kong do na ding uh ka ki nging khol ta uh hi. Thau tawi lo in zong thu tawh na tam pi ka sem thei uh hi.


         Falam te in September ni 15,2001 ni aa lai tawh thu hong piak uh dawn na sawm lai uh hiam? Ko e, cik teh nong dawn sawm uh hiam?


Nu Kok thu ngen na pan;


         Ka sang gam pa uh pen CNF te in ah sum Ks. 100 ngen in Ks.50 bek a neih a piak leh lung kim lo in thau bul tawh vua ngawp uh aa, a zun bu ki tam in a si hi. Khua mi te in a thum uh hang in “ Ko ka ma kai te uh lai tan sang sin sa te hi ci in dawng uh aa mi pi mai ah a thah tei tei uh a hi hi. Ka sin uh na lua hi.


        A a zi a tate ci mawh lua in a nek ding uh om lo in a ta te sang zong kah zo lo uh hi.A nu a pa leh a u a nau te aa ding zong in mul kim huai lua hi. No hong thah bang in min hong that kik leh bang na ci ding uh hiam?


        Tedim, Tonzang ngam peuh mah ah hong pai nawn vet kei un.


Pa Khai Khan Dal thu ngen na pan;


        Na Policy uh na ngen uh ciang in hoih sak mah mah uh cin aa, a hih hang in na ngam tat na uh sia mah mah hi. Kawl ngalkap kumpi ka do uh na cih uh hang in kawl ngal kap te khat zong na that nai kei uh aa ko Zomi te bek hong bawl sia in luang 7 nong that zo uh hi.


       Kawl ngal kap te in mawtaw hong kaih uh hang sa thau hong pia in hoih tak in hong bawl uh hi. No bang in hong hal sak ngei lo uh hi. A sia pen a a ki ngen Kawl ngal kap te sang in a zah tampi in na sia zaw uh hi.


       CNF te tup na in Kawl ngal kap kumpi do ding hilo aa, Zomi te bawl siat ding bek a hih lam ki lang hi.


Sia Piang thu ngen na pan;


       1995 kum in sak lam ah lai siangtho sang kah na pan ka ciah aa, Ciau ngun ka tun ciang in CNF ngal ten hong man hi. Hong pai pih pih uh aa, lo buk khat ka tun uh teh ka van puak teng hong zong uh hi. Sum mu lo in sok lek thoh thum ka puak sung pan thoh nih hong lak sak hi.( sok lek 65% tax).


       Kum2000 in tan 9,10 ong khang no te man uh a hih man in khangno te khua ah om ngam lo in tai mang uh hi. Ak, ak tui te pan a ki pan a deih peuh uh piak a kul hi. Kawl ngal kap te in hi bang in bawl siat na ka khua uh ah tu ni ciang dong hong bawl ngei nai buang lo uh hi.


       Ka pu Thuam Ngo Pau (Tuithang khua) pen sak lam pan hong ciah, lam pi ah Pawi ngal ten hong thah sak uh aa, khua mi te in na ki sa mah mah in a phu la ding in ki nging in ka om uh hi. Mihing nun tak na khat thah zawh ciang `sorry! Accident hi’ cih mai mai ziau tawh lung kim theih ding hi lo aa, tu in “, (coma)” bek hi pan in “. (full stop)” hi nai lo hi.


       Tedim, Tonzang ngam sung hong pai nawn vet kei un la, a hoih lah hong sem kei un, a sia lah hong bawl nawn kei un. Ngal in kong nei ta uh hi.


Taang Tawng Khai thu ngen na pan;


        Na pai khialh na uh leh na ngam tat siat na khem peuh uh ii a ki pat na bul pi in no leh no `Chinland Government’ na ki cih uh pan a hi hi. Khal kha, Thantlang mi nam te bek ii ma kaih na ahi CNF in Chinland Government ci in nong phuan khia uh aa, Chin mi nam tampi sung pan in nong kup pih vet loh uh, nong hel loh uh mi nam dang teng nong sim mawh na uh a hi hi.


        No leh no Chinland Government hi ung, Zomi bup a uk kumpi hi ung na ki cih uh na kip sak na ding un tax nong dong uh hi. Tax pia sak ih cih pen “kong uk uh hi” cih nop na a hi hi. Thau muk tawh tax hong ngen na hih mah un ko Zomi te tung ah `thau tawh hong uk hi ung’ nong cih na uh a hi hi.


        No pen mi pi kua mah in hong thu kim pih lo, hong deih lo uh a hih man in tax hong pia nuam lo uh hi. Tua ciang in thau tawh sum (tax) nong dong uh aa, hong ki piak loh teh mihing nun takna nong that uh hi. Facist te uk dan in nong uk sawm uh hi.


        Tuithang a nong thah na uh ka zak lai tak in ka ngei ah CNF mi khat peuh om leh tem, thau tawh ahi zong in ka that suk pah ding hi.Tua zah in Zomi mipi khempeuh in no tung ah heh na ka nei zo uh hi.


        Chin /Zo mi nam bup aa ding na deih sak tak pi uh leh -


1. CNF in Chinland Government, Zogam leh Zomi te a uk, hi ung na ki cih na uh pan hong khawl un.


2. Tedim, Tonzang ngam sung peuh mah ah kha 6, a hih kei leh kum khat sung hong pai nawn het lo in om un.


3. Tua nong pai loh sung un mipi te no tawh pum khat suak kik zawh nang hong han ciam sin un.


4. Ko lam mi pi te tawh pum khat suak kik theih nang nong han ciam uh aa, a hih theih nawn kei leh ka ngam uh nong sik nawn het loh ding uh no leh no na ki theih uh kul hi.


         Chin, Zo minam sung ah unau khat ih hih man in a hih theih lai ding aa leh ko lam ten kong do,kong thah kik ma un, hong ki khel meng meng ta un.


CNF vice-Chairman Zing Cung in hong dawn kik na pawl khat pan;


                                                                                   ZM = Zomi Inkuan


                                                                                  ZC= Zing Cung


1. ZM - Tu in CNF pawil ngal do ding in a mi, a sum leh thau a ki sam khem peuh a ki cing (ready) in om zo hi. Ki do tak pi leng ih ki muh na peuh peuh ah ki thah kul ding hi aa tua bang a pian loh na ding in CNF makai ten thu hong ngaih sun pha mah mah un.


 ZC - Hong nuih san ba ba hi.


ZM - Bang hang in tua bang aa hong nuih san na hiam? Hong um lo na hiam? Hong thu sim lo na hiam?


  ZC - Na thu ngen te uh nuih zak huai ka sa (Hong dawn kik na hoih het lo in ki ciam teh hi.)


2. ZM - Tax 5% bek ka dong uh hi na cih pen 5% hilo in 30% hong dong uh hi.Nang Inn khat tul khat na cih hang na ngal kap ten tul 4 hong dong uh hi. Tua te na thei hiam?


    ZC - Tua bang ka thei kei uh hi, ka hih ngei kei uh hi.CNF min leh stamp te zang in a gam ta sim mi pawl khat a om hi. Mun khem peuh aa om Chin te ih vek pi in ‘character loose’ khin hi hang.


3. ZM - Mai tuam in thau tawi aa tua mun ah nai tua zah in sum tau zah hong pia un ci a, a ngen te bang na ci diam?


   ZC - Robber (Da Myah)


  ZM - Tua hang in CNF te DA MYAH kong ci uh hi.


4. ZM - Na mi thah ngam tat siat na te bang ci in nong dawng diam?


   ZC - Thau tawi aa na sep na ah `Accident’ tua bang in a om thei zel mah hi.


Afganistan ah zong American ngal kap ten amau leh amau accident in ki kap lum kha uh hi.


5. ZM - Siamah Dim Sian Ciin pen a pa om nawn lo aa a nu leh a nau te a vaak a hi hi. A man laang in hong khah le uh teh hong ki muh dah na 25% bang kiam tuam ding hi.


    ZC - Siamah Cing in tu in Zatui lam siamna a sin man zo ta in a sawt lo in Clinic khat sum Ks. 10000 khawng tawh ka ki pat sak sawm uh hi.


6. ZM - Laitui khua ngei Myeikthila aa na ngal kap te in zu kham in Zomi nu ngak nih zan khua in thau tawh ngat in lam sak uh hi. E.B.C pastor Sia En Za Lang zong CNF ten a lu thau bul tawh sat uh aa a lu nguh ki tam in zato tung hi. Tua lai aa thu piang teng na thei uh hiam?


   ZC - Meikthila ah ka ngal kap te in tawm vei a sit ding aa a va pai pak bek hi.


Tau bang aa zu a kham hun ding uh zong om lo ding hi.


7. ZM - A ma sa aa ki muh khopna February kha bei dong bang mah hong dawng kik lo na hih man un tun nipi khat sung in nong dawng kik thei ding uh hiam?


   ZC - Kei bek in kong dawng kik thei kei ding hi. Tu lai tak kum khat khat vei ka bawl uh Central Executive Committee ki khop ka neih lai tak uh hi aa, ni 15 bang sawt ding hi. Tua zawh ciang in thu hong za sak nung. March kha bei dong hong ngak lai ta un.


Thu khup na.


        CNF te tung aa Zomi ten ih thu sun te hong dawn kik ding March kha bei dong ih ngak lai ding hi.      


           


         A tung aa thu te in thu ki ngen na tampi a om na lak pan tawm kong suak sak a hi hi. Thu ki cing zaw a a thei nuam ih om leh Zomi D.C Inn kuan ten kong ngen nuam lai ding uh aa, kup pih na tuam tuam nong neih na ding un kong muak uh hi.


          Thu ciam teh leh a hawm khia,


                                                       Tawng Khai


                                         Zomi Innkuan, Washington D.C









 

 


Post a Comment

Ngaihsutna hoih thei penpen tawh a nuai ah Comment na pia zel in maw Sanggam. Laigelh mite thapia in, mi a tampipi te muh theih dingin na Share kawikawi in. Lungdam.

 
Top