Kawlgam suahtakna ngahmadeuh leh ngah zawh akipan tuni ciangdong gam ki-ukna paizia tom-kim-cing in nong pulak khat lung dam hang. Tawm kikup behto mawkmawk lehang-
1. Kawlgam Politics ah Party kiphuan, aliante tawl khat hoih in gam ading asep uh zong akician tampi omsam napi in, kitam kik pahpah den hi. Gtn US te bang aa Republican, Democrat cih bang in sawt akho ding Party alian, omsuak ngei nailo ahihna thu telhuai thukhat hipah mah hi. History repeats itself acih mah bangin ahun hong tun ciangin tawl khat a gualzo Political Party te in kikhenna mah hong nei thei khading uh cih theihsa hisamai ing. Panmun lente in Mun leh mual leh za kituh khaden thei uh hi.
2. Kawlgam suahtakna ngah ding in Kawlgam mite liangko kikim in Federal Union ding kicinapi hangin Suahtakna ngah takteh gam-uk ana neite in Unitary Union in hong heiziau mawk uh a, Kawlgam mualtung mite or main ethnic races ahi tuahun akilawhna Chin, Kachin ,Shan, Karen (Karenni or Kayah tawh kigawm) leh Bamar (Mon leh Arakan tawh kigawm) teng ong kikhem tawh kibang hi.Kum sawm cinteh utnon keileh pusuak thei acih Constitution uh humcip pah lel uh hi. Gam ukding pen Prime Minister leh Minister teng hi in Head of State President pen kikheel in ei nam nga in asem deudeu ding pen, Shan, Bamar, Karen te khitteh Kachin leh ei Zomi ong ban man nonlo in gam ukna kikheel ziau hi. Tutung in eimi Vice President hong piak uh pen Kawlte lak ah tulaitak a i makaipinu citna leh thumuhsiamna hi in i muciat hi.
4.1988 pan galkap ukna akhauhzaw hong lut ciang Kawlgam minam amasa in nam nga, Ne Win hun in nam giat pen nam 135 in hong khenkham in i lungsim hong thehthang uh hi. 2008 Constitution ciangin Self Administrated Division & Zones ci-in Autonomous Region mun 6 tak ahi Wa, Naga, Danu, Pa-o, Palaung leh Kokang pia in tunidong buaina tamsak semsem pah hi cih i mu hi.
5.2011 akipan Democracy ki-ukna thak ah hong paipih President U Thein Sein hun in Federal ki-ukna a paiding akam in gengen napi in phihsuah tatak sak zo nailo mawk hi.
6. Tutung in Civilian Government a tamzawdeuhta hun ahihman in a nasep masak ding athupite apulakkhiat mah bangin hong sepzawh nak uhleh paizia hong man (diktat) thei zawdeuh leh kihampha tatak theita dingin lam-en pha mahmah hang. Zong muanhuai pen uh sa hang. Tulaitak i makaipi nu Daw ASSK ii pilna, gam ading atupna agennate leh alungsim hoih leh sianthona aneihna tawh hong sepna ah Kawlgam kilemdiam in liangko kikim tatak a om zawh nading mapan siamtek leh pilvang takin kipumkhat, kipawlsiam ding kisam mahmah ding hihang cih i muciat ding lam-en hang.
7. Topa in i thungetnate hong dawngin, akuamah ciat in kiniam khiat in ki-siik in i thum ciat leh akilangtang akisamte ah kibawlphat nak leh Pasian in Kawlgam Thupha hong pia (God Bless Myanmar) ding a i gam hong cidam kik tatak ding hi cih 2 Khang 7:14 na bulphuh ihang. Tua bangin akuamahpeuh in lungsim pua in gamtat hoih gamta ciat lehang a abeisa aa ilawhsapnate khempeuh lawhcing thei tading in lam-en pha mahmah hang. Thumuhsiamna, lunggulhna, lungsim sianthona tawh hong uk gammakaite leh mipi tangpitangta in thu ngen ciat ni cih hoih pen sa ing.
I deihna leh muhna kikum hihangin i muhdan akibat kei khak leh kisansiam ciatni. Pa Khup Lian Thang hong kuppih khiatna hoihsa kahih mahn hi.

Post a Comment
Ngaihsutna hoih thei penpen tawh a nuai ah Comment na pia zel in maw Sanggam. Laigelh mite thapia in, mi a tampipi te muh theih dingin na Share kawikawi in. Lungdam.